Logo NESsT/IKEA Social Entrepreneurship

Projekt „Porozmawiajmy o najmie społecznym” finansowany przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy EOG i Funduszy Norweskich w ramach Pro­gramu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny.

Wypełnij ankietę, która pozwoli nam zbadać potrzeby mieszkaniowe społeczności w naszej Gminie.

1

Projekt „Porozmawiajmy o najmie społecznym” ma na celu po pierwsze aktywizację osób o różnych poglądach na problemy mieszkaniowe do włączenia się w debatę i dialog o najmie społecznym w naszej gminie. W grudniu 2021 roku miasto Toruń przeprowadziło konsultacje społeczne nad propozycją powołania Społecznej Agencji Najmu (SAN). Jest to nowe rozwiązanie w polskim systemie prawnym, które w swoim założeniu pośredniczy między właścicielami_kami lokali na wynajem oraz mieszkańcami_nkami o średnich lub niższych dochodach, zainteresowanymi najmem. Model SAN zaspokoi potrzeby mieszkaniowe osób, których zarobki nie pozwalają na wynajem mieszkania na rynku komercyjnym. Dzięki funkcjonowaniu SAN gmina będzie mogła zwiększyć ofertę mieszkaniową na swoim terenie, nie ponosząc przy tym wydatków na budowę nowych mieszkań. To dlatego, że nawiązanie przez samorząd współpracy z SAN umożliwi wykorzystanie istniejących już lokali, pozyskanych np. z komercyjnego rynku najmu, pustostanów, kuratel sądowych. Lokale te, na podstawie umowy o współpracy zawartej między gminą a SAN, będą wynajmowane osobom wskazanym przez gminę (spełniającym kryteria określone w uchwale rady gminy). SAN może być więc alternatywą dla budownictwa komunalnego
i przyczynić się do zmniejszenia kolejki osób oczekujących na najem mieszkania gminnego. Społeczna Agencja Najmu może również być właścicielem mieszkań, które będzie wynajmować osobom oczekującym na pomoc mieszkaniową. Jednak tym, co wyróżnia agencję, jest misja społeczna – pośrednictwo w wynajmowaniu mieszkań i wsparcie najemców w trudnej sytuacji życiowej. Model ten testowany był w Polsce m.in. w Warszawie przez Habitat for Humanity.

2

Po drugie, projekt ma na celu próbę wypracowania rozwiązań narastającego kryzysu mieszkaniowego w gminach przy udziale interesariuszy_szek z różnych środowisk. Pandemia COVID-19 doprowadziła do zmian w prawie i zamrożenie wyroków eksmisyjnych. Skutkiem tego rozwiązania jest zwiększająca się polaryzacja i narastające konflikty w społecznościach lokalnych. Zakaz wprowadzono na początku stanu epidemii. W związku z tym objął on głównie sytuacje, gdy obowiązek opróżnienia lokalu mieszkalnego orzeczono jeszcze przed ogłoszeniem tego stanu – a więc bez związku z nim. Jego głównymi „beneficjentami” nie stały się zatem wcale osoby, których sytuacja majątkowa uległa pogorszeniu w pandemiiListem do Ministra Sprawiedliwości z dnia 1.07.2021 r. Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich podniosło problemy z tym związane: „dalsze bezterminowe wstrzymanie eksmisji uniemożliwia właścicielom mieszkań korzystanie z mieszkania lub czerpanie z niego korzyści (w przypadku wynajmu). Ponadto powoduje dodatkowe straty w sytuacji, gdy lokal zajmują osoby zadłużone, które nie płacą np. za media”. Z kolei raport NIK z dnia 7.05.2020r. zwraca uwagę na problem rosnącej liczby gospodarstw domowych oczekujących na mieszkanie od gminy. Raport znajduje potwierdzenie w danych z Torunia. Średni czas oczekiwania na wskazanie lokalu mieszkaniowego według Wydziału Gospodarki Nieruchomościami to ok. 3-5 lat. W przypadku najmu socjalnego okres ten jest dłuższy (7 do 10 lat) z uwagi na znacznie mniejszą liczbę lokali socjalnych w zasobie Gminy. Obecnie na wskazanie takiego lokalu w Toruniu czeka 1 084 rodzin. Mieszkania dostępne z Gminy często nie nadają się do użytku. Lokalna prasa podnosiła ten temat w Toruniu kilkukrotnie. Według Gminnego Programu Rewitalizacji do 20232.51% mieszkańców Torunia objętych jest wyrokami eksmisyjnymi. Na dzień 31.12 2021 w rejestrze wyroków prowadzonych przez WGN zarejestrowanych było 1 333 wyroków eksmisyjnych. Ponad 40% mieszkańców Torunia według badania ankietowego przeprowadzonego dla Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych dla Miasta Torunia 2021-2027 uważa, że w związku z pandemią COVID-19 sytuacja bytowa mieszkańców pogorszyła się. Powyższe problemy wymagają interwencji na poziomie lokalnej społeczności i podjęcia debaty społecznej nad metodami rozwiązywania kryzysów mieszkaniowych w gminach, w tym m.in. w Toruniu.

3

Po trzecie projekt ma na celu upowszechnienie narzędzi demokracji na poziomie lokalnych społeczności, tj. wypracowanie i rozpowszechnienie rozwiązań, umożliwiających dyskutowanie i podejmowanie decyzji z zachowanie demokratycznych procedur. W przeprowadzonych w kwietniu 2021 r. konsultacjach społecznych wstępnej wersji dokumentu Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych dla Miasta Torunia 2021-2027 udział wzięło trzech mieszkańców, a w konsultacjach internetowych udział wzięło zero osób! W całym 2020 roku w konsultacjach społecznych nad dokumentami programowymi, strategicznymi i projektów aktów prawnych w Gminie Miasto Toruń udział wzięło ok. 620 osób (Raport o stanie Gminy Miasta Toruń za rok 2020). Popularnością nie cieszą się również głosowania nad budżetem obywatelskim. W tych ostatnich w 2021 roku swój głos oddały 8803 osoby, co stanowi 6% uprawnionych do głosowania mieszkańców i mieszkanek Torunia. Jeszcze gorsza frekwencja występuje w wyborach do Rad Okręgów.
Z 145 449 uprawnionych do głosowania w 2021 roku swój głos oddało tylko 2501, tj. 1,7%.
Podstawą samorządności jest partycypacja obywatelska, czyli włączanie się mieszkańców i mieszkanek w proces stanowienia władzy. Jest to naszym prawem, ale i obowiązkiem. Narzędzia demokracji dostępne na poziomie lokalnym: konsultacje społeczne, budżety obywatelskie, wybory do Rad Okręgów czy wybory samorządowe to realne instrumenty sprawowania władzy, ale i wyznaczania kierunków polityki lokalnej. To My, mieszkanki i mieszkańcy Gminy naszym udziałem w tych procesach odpowiadamy za to jak funkcjonuje miasto i co ma nam do zaoferowania. Zatem „Porozmawiajmy o najmie społecznym” to także próba zwiększenia zaangażowania mieszkanek i mieszkańców Torunia w debacie o jakości usług i oferty miasta dla osób tu żyjących.

4

W ramach projektu dwie osoby eksperckie (ds. mieszkaniowych i ds. zawodowych i zadłużenia) pełniły dyżury w siedzibie Społecznej Agencji Pośrednictwa (ul. Mickiewicza 112, Bydgoskie Przedmieście). Agencja jest naszą innowacją społeczną rozwijaną w programie Google Impact Challenge ze środków grantowych Google.org i TIDES FOUNDATION. Bazując na dotychczasowym doświadczeniu realizacji projektów społecznych wiemy, że na sytuację mieszkaniową osób składa się dużo czynników (sytuacja ekonomiczna, stan zdrowia, rodzina, motywacje, otoczenie). Przy braku wsparcia z zewnątrz wiele osób wpada w błędne koło zależności, z którego nie sposób się wydostać samemu_mej. „Podobno od bezdomności dzielą nas tylko trzy niespłacone raty kredytu”.
W trakcie dyżurów osoby zgłaszające się mogły uzyskać indywidualną diagnozę sytuacji mieszkaniowo – bytowej oraz pomoc w rozwiązaniu problemu poprzez bezpłatne konsultacje. Wiedza i doświadczenie osób eksperckich posłużyła do uruchomienia procesu wychodzenia z kryzysu lub rozwiązywania konfliktu. Każda z osób eksperckich odbyła ponad 80 godzin dyżuru w siedzibie Społecznej Agencji Pośrednictwa.

W kwietniu zorganizowane zostały warsztaty na temat:
– zadłużenia, gospodarowania budżetem domowym, zdolności kredytowej;
– partycypacji społecznej i aktywności obywatelskiej jako sposobach wpływania mieszkańców i mieszkanek na kształtowanie polityki społecznej gmin;

Od maja prowadzona była kampania informacyjna na temat najmu społecznego jako narzędzia rozwiązywania problemów mieszkaniowych w gminach:


W kwietniu natomiast, pozyskaliśmy darowiznę od Fundacji Castorama i w ramach trójstronnej współpracy z prywatnym właścicielem kamienicy i firmą zarządzającą nieruchomościami wyremontowaliśmy puste i zaniedbane mieszkanie pod najem społeczny dla jednej z naszych podopiecznych. W ten sposób, pierwszy raz w Toruniu mogliśmy zaprezentować ustawowy model Społecznej Agencji Najmu, w wersji prowadzonej przez NGO. Więcej o tej inicjatywie tu: https://www.studiom6.pl/aktualnosci/dziekujemy-fundacji-castorama/

Debata społeczna

Ostatnim działaniem w projekcie było przeprowadzenie debaty społecznej, w którą włączyliśmy lokalną społeczność interesariuszy i interesariuszek zaangażowanych na rzecz poprawy warunków mieszkaniowych.

W roli panelistów/panelistek wystąpili:

Małgorzata Janas – współwłaścicielka rodzinnej firmy zarządzającej nieruchomościami w Toruniu Janasowie Nieruchomości Sp. z. o. o;

Mecenaska Aleksandra Sikorska-Lewandowska, doktora nauk prawnych, radczyni prawna. Pracownik naukowy Katedry Prawa Handlowego i Morskiego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Łukasz Łaszkiewicz – z Wydziału Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miasta Torunia.

Katarzyna Przybylska, Kierowniczka ds. rzecznictwa / Senior Advocacy Manager, która prezentuje Program Najmu Społecznego prowadzony przez Habitat for Humanity Poland w Warszawie.

Relacja z debaty dostępna na naszym kanale YouTube:

Projekt „Porozmawiajmy o najmie społecznym” finansowany przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy EOG i Funduszy Norweskich w ramach Pro­gramu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny.

  • Wartość projektu: 14 995,26 EUR
  • Czas realizacji projektu: 15.01.2022 – 30.06.2022 r.

Społeczna Agencja Pośrednictwa:
Facebook

Fundacja Studio M6
Facebook , LinkedIn